Saskia en Erik wonen samen. Tijdens hun samenleving hebben zij samen een woning gekocht. Bij de aankoop heeft Saskia € 30.000 aan eigen geld in de woning gestoken. Later heeft Saskia uit eigen geld nog eens € 90.000 in de verbouwing van de woning geïnvesteerd. Erik heeft geen eigen geld voor de woning gebruikt. Saskia en Erik verbreken hun samenwonen. Tussen Saskia en Erik ontstaat er discussie of Saskia haar investering in de woning terugkrijgt. Ze komen er niet uit en stappen naar de rechter.
De rechter stelt vast dat Saskia en Erik geen samenlevingsovereenkomst hebben. Zij hebben ook niets schriftelijk vastgelegd over de investeringen van Saskia. Dat betekent dat de wet moet bepalen waar Saskia recht op heeft. In de wet staat dat als je samen een woning hebt (bijvoorbeeld ieder voor een gelijk deel) dat elk van de eigenaren dan recht heeft op een vergoeding van een bedrag, dat met eigen geld is betaald voor de woning. Saskia heeft dus recht op € 30.000 die zij betaald heeft bij de aankoop. Dat geldt helaas niet voor de investering door Saskia van € 90.000, want dat geld is niet gebruikt voor de aankoop van de woning. Saskia krijgt haar € 90.000 dus niet terug.
We merken dat samenwoners nauwelijks afspraken vastleggen. Bij een scheiding zorgt dat vaak voor gedoe. Samenwoners kunnen ervoor kiezen om in een samenlevingsovereenkomst een bepaling op te nemen over vergoedingsrechten. Daarin kunnen zij bijvoorbeeld zeggen dat dezelfde regels gelden, die ook voor gehuwden van toepassing zullen zijn. Ook kunnen zij opnemen wie welke specifieke uitgaven voor zijn/haar rekening neemt. Ook maak je dan afspraken over hoe lang het vergoedingsrecht blijft bestaan. Voor echtgenoten verjaart het vergoedingsrecht zes maanden na de scheiding. Bij samenwoners verjaart een vergoedingsrecht al na vijf jaar! Dus als je langer dan vijf jaar geleden meer geld in de woning hebt gestoken dan je partner, is je recht op een vergoeding mogelijk al gevlogen. Laat je daarom voorlichten door een specialist familierecht en leg de gemaakte afspraken vast. Dat voorkomt veel teleurstelling bij de scheiding.